گروه بين الملل- هر چه از مبدأ پیروزی انقلاب لیبی و تسلط بر طرابلس می گذرد، همچنان که ابعاد سناریوی پیچیده غرب در قبال لیبی مشخص تر می شود، ابهامها در قبال دولت انتقالی و کسانی که به نمایندگی از انقلاب لیبی زمامدار امور خواهند شد نیز بیشتر می شود.
از یک سو با افشاگری این روزهای رسانه های غربی دیگر شکی نمانده که منافع غرب در سایه حکومت قذافی کاملاً تامین می شد و از سوی دیگر بی تردید وقتی غرب از بقای قذافی ناامید شد، وارد فاز باج گیری از شورای انتقالی و انقلابیون لیبی هم شد.
چند روز پیش، روزنامه فرانسوي لیبراسیون خبر داد كه شورای انتقالی لیبی در ازای همراهی فرانسه، از 35 درصد نفت لیبی چشم پوشی کرده است. لیبراسیون نوشت نامه ای میان دو طرف مبادله شده و قراردادی هم امضا شده است. فرانسه اولین کشوری بود که شورای انتقالی را به رسمیت شناخت. با این حال، هر چند طبیعی می نمود دو طرف ماجرا – فرانسه و شورای انتقالی- این خبر را تکذیب کنند اما لحن معامله گرانه وزیر خارجه فرانسه قابل کتمان نیست. آلن ژوپه گفت "این مسئله ای معقول است که شرکتهای فرانسوی با توجه به اینکه فرانسه و انگلیس رهبری حمله نظامی را بر لیبی بر عهده داشتند، در قراردادهای نفتی دارای ارجحیت و برتری باشند."
اين در حالي است كه ناتو در شرايطي مهیای عملیات در لیبی شد که یک ماه از آغاز خونریزی های قذافي متحد پیشین غرب می گذشت و غرب در قبال این تحولات بی تفاوت بود. در عین حال هواپیماهای ناتو در طی پنج ماه عملیات نظامی در لیبی، اهداف معناداری را پی گرفتند. نابودی پالایشگاه ها و زیرساخت های نفتی لیبی، حمله های مکرر به مواضع نیروهای انقلابیون و یا پشتیبانی نكردن بهموقع از عملیات زمینی انقلابیون بخشی از این اهداف بود.
از صدور قطعنامه "منطقه پرواز ممنوع" شوراي امنيت در فروردين ماه سال جاري تا سقوط قذافي پنج ماه گذشت و در طول اين پنج ماه، تقريباً همه تحليلگران به اين نتيجه رسيدند كه ناتو پس از برآورد واقعي از انقلابيون ليبي مطمئن شد كه روي كار آمدن اين جريان با گرايشهاي اسلامگرايانه گزينه مطلوبي نيست، بنابراين، با فرسايشي كردن جنگ به سمتي رفتند كه يا گزينه خود را به انقلاب ليبي بفروشند، (كمااينكه در دو هفته مانده به سقوط قذافي نيز ناگهان سر و كله "عبدالسلام جلود" مرد شماره 2 رژيم قذافي در دهه 90 پيدا شد) يا انقلابيون خسته مجبور به امتيازدهي شوند و به مطالبات غرب توجه كنند.
با اين حال، گويا خاصيت "غافلگيري" به جزو جداييناپذير انقلابهاي عربي تبديل شده، بهطوري كه در ليبي نيز كه تا حدود سه هفته قبل، كفه ترازو بهطور متضاد به نفع انقلابيون و قذافي دائماًدر حال جابجا شدن بود و انقلابيون پس از هر دور پيشروي به سمت طرابلس مجدداً به سوي بنغازي پس زده ميشدند، يكباره توانستند خود را به 40 و 24 كيلومتري طرابلس برسانند و نيمه شب 21 آگوست (30 مرداد) بدون اينكه با مقاومت قابل توجهي مواجه شوند، خود را در ميدان "خضراء" ببينند كه همان شب به نام "شهدا" تغيير نام داده شد و حتي ناتو و غربيها را نيز غافلگير كنند.
اكنون مصطفي عبدالجليل وزير دادگستري سابق رژيم قذافي كه جزو اولين بريدهها از رژيم و پيوند خوردهها با انقلاب بود، رئيس شوراي انتقالي ليبي است؛ مردي كه جزو اسلامگرايان محسوب ميشود، با اين حال، گرايشهاي اسلامگرايانه موجب نشده كه انقلابيون ليبي در قبال غرب و ناتو گارد منفي داشته باشند. پیش بینی می شود برگزاری انتخابات در لیبی به زودی انجام نگیرد و شورای انتقالی تا مدت نسبتاً طولانی زمامدار امور خواهد بود و ناتو كه پيروزي انقلاب را مديون خود ميداند، همه تلاشش را خواهد كرد كه از ميان شوراي انتقالي موجود كه طيف متنوعي از گرايشها در آن حضور دارند، همپيمانهاي خود را بالا بكشد.
برخي ميگويند شوراي انتقالي ليبي عليرغم گرايشهاي متنوع اعضاي آن، بر سر اسلامگرايي معامله نخواهد كرد،يعني در عين اينكه قدردان ناتو است و سر تقابل با غرب ندارد، اما اگر براي كنار گذاشتن وجه اسلامگرايانه انقلاب تحت فشار قرار بگيرد، بعيد است كه كوتاه بيايد، همين اكنون نيز تصاويري كه رسانههاي غربي از حركت ماشينهاي جنگي انقلابيون به سمت شهرهاي تحت تصرف طرفداران قذافي مخابره ميكنند، پر است از نشانههاي ديني مانند نماز جماعت. اگرچه عبدالحکیم بلحاج فرمانده نظامي انقلابيون که خود ميگويد توسط ماموران سیا دستگیر و شکنجه و پس از آن تحویل رژیم قذافی شده است، ميگويد "ما قدردان آنچه ناتو برای ما انجام داده هستیم" و در جاي ديگر ميگويد "مطمئن باشید که حکومت آتی لیبی اسلامی نخواهد بود" بلحاج از شجاعت سارکوزی و فرانسه هم تقدير ميكند.
در عين حال، عبدالجلیل پیشتر با ایده کمک گرفتن از نیروهای خارجی برای حفظ امنیت لیبی مخالفت کرده اما هنوز مشخص نیست آیا دولت انتقالی لیبی خواهد توانست بی توجه به منافغ غرب و ناتو موضع گیری نماید یا خیر؟
نظرات شما عزیزان:
برچسب ها : ناتو در کمین انقلابيون, شورای انتقالی, انقلاب لیبی, سناریوی پیچیده غرب, ابهامها در دولت انتقالی, ,